Jedna od najistaknutijih i najznačajnijih znamenitosti u Istanbulu je impozantna željeznička stanica Sirkeci, na kojoj je saobraćao najslavniji voz u istoriji … famozni Orijent ekspres!
Smještena u starom dijelu grada, gotovo na obali Bosfora i blizu palate Topkapi, Sirkeci je zajedno sa Orijent ekspresom (Orient express) brzo postala simbol Istanbula.
Koncept međunarodnih željezničkih linija koje nude kupee za spavanje, pokrenula je kompanija u vlasništvu Belgijanca Džorža Nagelmakersa (George Nagelmackers) daleke 1876.
Upravo je ova kompanija pokrenula legendarnu liniju Orijent ekspres, koja je saobraćala od Pariza do Istanbula do 1977.
Beograd na slavnoj trasi Orijent ekspresa od 1885.
Prvo putovanje Orijent ekspresom krenulo je iz Pariza 4. oktobra 1883. godine uz muzičku pratnju Mocartovog „Turskog marša“!
Ruta je u početku išla do rumunskog grada Đurđu, sa usputnim stanicama u Minhenu i Beču, da bi se potom u Rumuniji putnici prebacivali brodom, a onda nastavljali drugim vozom do Istanbula.
Dvije godine kasnije otvorena je slavna ruta koja je uključila i Beograd, pa je sada kultna trasa bila Pariz – Beč – Beograd – Niš – Sofija – Istanbul.
Putovanje je trajalo oko 80 sati, dok je ukupna pređena kilometraža bila oko 3.094 km.
Orijent ekspres bio je sinonim za luksuzno putovanje!
Bogati i slavni ljudi bili su glavni putnici prelijepih kočija, napravljenih od najboljih materijala. Mermerni umivaonici u kupaonicama, svilene posteljine, mekana koža u foteljama u baru, srebrni pribor za jelo i porcelanski servis…
Tokom godina, mnogi interesantni ljudi putovali su Orijent ekspresom. Kraljevi, zločinci, milioneri, izbjeglice, privrednici, diplomate, špijuni i revolucionari, bili su putnici čuvenog voza!
Stanica Sirkeci takođe je bila svjedok mnogih poznatih ličnosti, kao što su Ernest Hemingvej, Alfred Hičkok, Mata Hari, Greta Garbo, Džeki Kenedi, Jan Fleming, britanski kralj Edvard VIII i još mnogi drugi!
Pera Palace – prvi luksuzni hotel lstanbula
U to vrijeme, jedino mjesto koje je moglo da primi tako bitne ličnosti u Istanbulu, bio je hotel Pera Palace!
Jedan od najvažnijih istorijskih hotela u svijetu, smješten je u oblasti Bejoglu (Beyoglu), koja se tada smatrala centrom grada.
Hotel Pera Palace, sagrađen 1892. godine, u cilju zadovoljenja potreba putnika na svjetski poznatoj željezničkoj pruzi Orijent ekspres.
Ovo je ujedno bio prvi luksuzni hotel u Istanbulu i prva zgrada (osim osmanskih palata) koja je imala struju i toplu vodu, kao i prvi električni lift u Istanbulu (drugi u Evropi), sa jedinstvenim dekorom!
Hotel je dizajnirao Aleksandar Valori (Alexandre Vallaury), francusko-turski arhitekta, koji je spojio neklasične, art nouveau i orijentalne stilove, kako bi stvorio jedinstven i elegantan rezultat. Teške draperije, kineske vaze, orijentalni tepisi i ćilimi, raskošne tapiserije, imponzantni lusteri…
Danas se u hotelu nalazi čak 198 originalnih komada namještaja, kao i pomenuti lift, koji najviše liči na one iz Hičkokovih filmova.
Slavni gosti Pera Palace hotela – Kemal Ataturk, Greta Garbo, Agata Kristi, Ernest Hemingvej, Tito…
Čim je Pera Palace otvorio svoja vrata, postao je centar intelektualaca, političara i umjetnika iz cijele Evrope. Stilski bar hotela, „Grand Orient“, bio je mjesto susreta svijeta visoke klase! U njemu ste mogli da vidite čuvenu Saru Bernar, ali i Mustafu Kemala Ataturka.
Otac moderne Turske, Mustafa Kemal, imao je zaseban apartman u hotelu. Danas je taj apartman (apartman 101) pretvoren u muzej, koji je posvećen njemu. Hemingvej je takođe proveo određeni period života u ovom hotelu. Inspirisan njime, dio radnje u romanu „Snegovi Kilimandžara“ smjestio je baš u Pera Palace hotel.
Među poznatima koji su odsjeli u hotelu, bila je i poznata britanska spisateljica krimi romana, Agata Kristi! Soba sa brojem 411, bila je mjesto gdje je Agata voljela da provodi dane tokom boravka u Istanbulu.
Misterija ključa i nestanka spisateljice
Uz ovaj apartman, vezana je i jedna misterija. Naime, 1926. godine, Agata Kristi je nestala iz svoje kuće u Berkširu, nakon što je saznala da je njen suprug imao aferu! Poslije 11 dana, obožavatelji su je pronašli u hotelu u Jorkširu. Nikome nije bilo jasno gdje je čuvena spisateljica bila za to vrijeme…
Kada je režiser Majkl Epted, mnogo godina kasnije, poželio da snimi film o njenom nestanku, kako je snimanje odmicalo, shvatio je da ne raspolaže sa dovoljno činjenica. Očajan, potražio je pomoć holivudske proročice i medija, koja je uspjela da primi poruku od Agate.
Naime, prema riječima proročice, Agata je izjavila kako se „ključ“ njenog nestanka, leži u hotelu Pera Palace. Stvarni ključ pronađen je ispod dasaka njene sobe … 411.
Upravo je u ovoj sobi Agata napisala jedan od najpoznatijih krimi romana „Ubistvo u Orijent ekspresu“, objavljen 1934. godine. Ovaj svjetski poznati roman predstavlja belgijskog detektiva Herkula Poara koji rješava ubistvo, i to za vrijeme čuvene rute, dok je Orijent ekspres zaustavljen u nedođiji, usljed dubokog snijega!
Danas je soba 411 jedna od najpopularnijih soba u hotelu, i gotovo je uvijek zauzeta. Na pločici na vratima piše: „Agata Kristi, pisac trilera, boravila je u ovoj sobi.“
