Najsjevernije naselje na svijetu (sa više od 1.000 stanovnika) nalazi se u Norveškoj. Longyearbyen je prijestolnica i najveći grad norveške prekomorske teritorije Svalbard. Lociran je na najvećem ostrvu ove regije – Špicbergenu.
Iako zvuči kao da je užasno daleko, do Longyearbyen-a se zapravo veoma lako stiže, budući da ima svoj aerodrom i da ga redovni letovi povezuju sa Oslom i Tromseom. Takođe se nalazi u itinereru brojnih krstarenja.
U Longyearbyen-u živi 2.144 stanovnika, od kojih su većina Norvežani, a u značajnom broju ima i Tajlanđana i Rusa. Nekada se stanovništvo uglavnom bavilo rudarstvom, ali danas se ovdje nalazi više naučnih institucija, u gradu je razvijen turizam, a u ponudi su brojne aktivnosti i sadržaji. Između ostalog, grad ima zatvorene bazene, sportske dvorane, prodavnice, crkvu, tri hotela, suvenirnice, a 1993. godine otvoren je univerzitetski centar. Pročitajte još neke zanimljivosti vezane za Longyearbyen.
Longyearbyen je osnovao Amerikanac
Grad je 1906. godine osnovao američki industrijalac John Munro Longyear, čija kompanija Arctic Coal Company je u Svalbardu otpočela rudarske aktivnosti početkom 20. vijeka. Na norveškom, ime grada se može bukvalno prevesti kao Longjirov grad.
Grad je tokom Drugog svjetskog rata skoro u potpunosti uništen
Za vrijeme njemačke okupacije Norveške, dva ratna broda Kriegsmarine-a, njemačke ratne mornarice, sravnila su Longyearbyen sa zemljom, a tada su preživjele samo četiri kuće. Do kraja rata grad je ostao nenaseljen, a ostaci temelja kuća uništenih tokom rata, mogu se na nekim mjestima u gradu vidjeti i danas.
Sunce ne izlazi četiri mjeseca
Trećinu godine stanovnici Longyearbyen-a žive bez sunčeve svjetlosti. Sunce posljednji put zalazi 25. oktobra, i zatim zvanično ponovo izlazi tek 8. marta. Ipak, brojne turističke ture organizuju se upravo u ovom periodu, pa duga polarna noć predstavlja veliku turističku atrakciju. Solfestuka je sedmodnevni festival proslave povratka sunčeve svjetlosti. Svake godine u isto vrijeme, tačno u 12.15h, cijeli grad se okuplja ispred stare bolnice i čeka izlazak sunca.
Foto: Noel Bauza from Pixabay
U Longyearbyen-u se nalazi najsjeverniji restoran fine kuhinje
Istorijski Huset Cafe zapravo je vrhunski restoran u okviru kojeg se nalazi jedan od najvećih vinskih podruma u Evropi (20.000 flaša). Dobitnik je prestižne nagrade „Wine Glass“ koju dodjeljuje Wine Spectator (u rangu sa Michelin-ovim zvjezdicama). Uprkos visokom kvalitetu hrane, pića i usluge, cijene u restoranu su pristojne, posebno u odnosu na cijene u ostatku Norveške.
Foto: Christopher Michel from Flikr
Širom grada mogu se vidjeti irvasi
U Longyearbyen-u je savim normalno da vidite irvasa kako se šeta gradom. Turisti koji posjećuju ovu destinaciju gotovo sigurno će imati priliku da se slikaju sa njima. Irvasi su navikli na prisustvo ljudi i ne plaše ih se, niti predstavljaju prijetnju za njih.
Stanovnici Longyearbyen-a moraju da posjeduju oružje
U oblasti oko grada ima više od 3.000 polarnih medvjeda. Zbog klimatskih promjena, ove životinje su na udaru i često nisu u mogućnosti da sebi obezbijede dovoljno hrane. Zabilježeno je da nekada gladuju i mjesecima. Zato sve češće upadaju u ljudske naseobine. Stanovnici Longyearbyen-a su u obavezi da znaju da rukuju puškama. Takođe moraju da ih sa sobom nose svaki put kada izlaze iz grada. Međutim, ni u jednu kuću ili zgradu nije dozvoljeno unošenje oružja, koje se mora ostaviti ispred ulaza.
Foto: gus880 from Pixabay
Polarni Tajlanđani
Tajlanđanka koja se osamdesetih godina prošlog vijeka udala za lokalca i doselila u Longyearbyen, osnivač je male tajlandske zajednice u najsjevernijem gradu na svijetu. Godine 2014. zabilježeno je 120 Tajlanđana u gradu, što ih je učinilo drugom najbrojnijom nacionalnošću u Longyearbyenu, nakon norveške. Tajlandska djeca pohađaju lokalnu školu, postoji više kulturnih događaja koje organizuje lokalno tajlandsko udruženje, a otvoren je čak i tajlandski supermarket.